Ludzie chcą jak najszybciej i najtaniej dotrzeć do celu, a luksus w podróży to zbytek- twierdzi Michael O`Leary, założyciel Ryanair. I trudno się z nim nie zgodzić patrząc na historię irlandzkich linii. Ryanair zaczynał w 1985 r. dysponując tylko jednym samolotem. Teraz jest jednym z najbardziej dochodowych przedsiębiorstw w Europie, osiągając w 2002 r. na giełdzie w Londynie wartość rynkową wynoszącą 4,8 mld euro; niedawno złożył zamówienie na sto samolotów Boeing 737 o łącznej wartości 9,3 mld euro. A w tym samym czasie tradycyjni przewoźnicy muszą walczyć o przetrwanie na jakże wymagającym rynku.

Jak tanie linie mogą sobie pozwolić na stosowanie tak niskich, wydawałoby się wręcz nieracjonalnych ekonomicznie, cen biletów? Po pierwsze samoloty należące do tanich linii korzystają z małych podmiejskich lotnisk. Samoloty linii EasyJet lądują w podlodyńskim, oddalonym o 70 kilometrów od centrum, porcie Stansted, gdzie opłaty lotniskowe są kilkakrotnie niższe od pobieranych przez główny port lotniczy Londynu -Heathrow. Na cenę biletu ma wpływ również wyparcie tradycyjnego systemu rezerwacji przez wyłączność zamówień internetowych. I po trzecie, tani przewoźnicy nie rozpieszczają pasażerów żadnymi wygodami podróży. Na pokładzie nie mamy co liczyć na posiłek, rzadkością jest nawet podawanie soku pomarańczowego czy gorącej herbaty.

Tanie linie lotnicze były początkowo postrzegane głównie jako zagrożenie dla przewozów autobusowych czy kolejowych. Myślano, że przyciągną tylko klientów z chudszymi portfelami i będą tworzyły odrębny rynek. Z czasem jednak okazało się, że niskie ceny przyciągnęły również osoby dotychczas korzystające z usług tradycyjnych przewoźników. Dziś 75 proc. pasażerów linii Easyjet to nowi klienci, pozostałe 25 proc. to właśnie ludzie, którzy zrezygnowali z drogiego latania. Mocno niepokojące zdawały się prognozy ekspertów, iż tanie linie mogą przejąć nawet połowę rynku przewozów lotniczych w Europie. Wielkie linie zaczęły tracić klientów, przychody drastycznie zaczęły spadać.

Wielcy przewoźnicy nie mają więc wyboru -tną w pośpiechu koszty, wymyślają dziesiątki promocji, kuszą tzw. pakietami lojalnościowymi, likwidują nierentowne połączenia. British Airways musiał zwolnić 13 tys. pracowników, Lufthansa wprowadziła równie niskie ceny biletów w połączeniach poza godzinami największego ruchu, holenderskie KLM stałym klientom fundują wakacje w Kenii. Kontrofensywa gigantów jest bardzo ostra. Kiedy Ryanair zapowiedział podbój Skandynawii (gdzie bilety lotnicze są najdroższe w Europie) i obiecał, że ceny biletów spadną o 40 proc., SAS, który dominuje w tym regionie, nie czekał długo i natychmiast utworzył własną tanią linię Snow Flake.

Trwa też coraz bardziej zażarta walka o utrzymanie klientów ceniących wygodę lotu na tyle, że gotowi są zapłacić kilkakrotnie wyższą cenę za bilet w porównaniu do tanich przewoźników. Air France oferuje oglądanie filmów DVD na indywidualnych monitorach. W samolotach British Airways ergonomiczne fotele zamieniają się w pełno wymiarowe łóżka, by podróż minęła jak najbardziej komfortowo. Niemiecka Lufthansa będzie wkrótce proponować dostęp do Internetu na pokładzie. Zaspakajane są również wyszukane zachcianki kulinarne. Chińską porcelaną, menu a la carte i najlepszym szampanem kusi Singapore Airlines.